İbrahim milleti (Hanif)
  İbrahim'in dini (İslam)
  İbrahim'in kavmi (toplum)

İbrahim ve millet kelimelerini Mucem'de birlikte arayınca 8 ayet buluyoruz:


Bulunan ayetlerin ikisine yakından bakalım:

4:125 İyilik yaparak kendisini Allah'a teslim eden ve [hanif] İbrahim'in dinine dosdoğru olarak tâbi olan kimseden, din bakımından daha iyi kim olabilir? Allah, İbrahim'i dost [halil] edinmişti.

"Halil" unvanının geçtiği bu ayette kelimeler yetersiz kaldığı için, hem millet hem de din kelimeleri din olarak dilimize çevrilmiş. Aslında iki ayrı kavram olduklarını ve söz konusu 8 ayetin yarısında din kelimesinin de geçtiğini kaydedelim. Günümüz Türkçesinde millet kelimesi, anlam kayması ile kavim yerinde kullanılıyor.

6:161 De ki: Rabbim, beni doğru yola iletti. Dosdoğru dine, Allah'ı birleyen [hanif] İbrahim'in dinine. O, ortak koşanlardan değildi.

Bu iki kavram yine tek kelime ile tercüme edilmiş. Ayrıca, millet kelimesinin yanında hanif sıfatına rastlıyoruz. İlk ayetin tercümesinde yok, ikincide Allah'ı birleyen olarak çevrilmiş. Bu önemli sıfat Hz İbrahim'i (ve biraz da milletini) niteliyor. Bu nedenle iki tercümeye de [hanif] şeklinde doğru yerine ekledim.

Rehber'de arayınca sadece 6 ayet buluyor, çünkü iki ayette araya giren "baba" kelimesi bulmaya engel.

Hz İbrahim hakkında, "Halil" unvanından başka özgün ve örnek nitelikler okuyoruz:

11:75 inne ibrâhîme lehalîmun evvâhun munîb
Gerçekten İbrahim yumuşak huylu, içli ve kendisini Allah'a vermiş biriydi.

16:120 Gerçekten İbrahim, hak dine yönelen [hanif], Allah'a itaat [qâniten] üzere bulunan tek başına bir ümmet idi, ortak koşanlardan değildi.



Ramazan