Hicret. Mekke’deki görev tamamlanmış, dünya ölçüleri ile başarısız görünen on üç seneden sonra... İki arkadaş görünüşte kaçıyorlar, hakikatte hicret ediyorlar, görevin yeri ve niteliği tamamen değişecek artık. Küçük bir mağarada gizlenmişler. Düşmanlar hemen dışarıda, yok etmekten başka bir amaçları da yok. Bu durumda iken Efendimiz, lâ tahzen, innallâhe ma'anâ unutulmaz sözleri ile arkadaşını teskin ediyor. Ona yardım etmezseniz, bilin ki, inkar edenler onu Mekke'den çıkardıklarında mağarada bulunan iki kişiden biri olarak Allah ona yardım etmişti. Arkadaşına “Üzülme, Allah bizimledir” diyordu.
Bedir. İlk ölümlü karşılaşma. Müşrikler, Kuran'ın çağlar üstü mesajına sözle cevap veremediler, bir benzerini yapamadılar. Canlarını ve mallarını tehlikeye atan bir savaşa mecbur kaldılar. Sözlü cevap mümkün olsaydı kılıca gerek kalır mıydı? Siz vadiye en yakın ve onlar da en uzak yamaçta idiler; kervanın süvarileri sizden daha aşağıdaydı. Savaş için buluşmak üzere sözleşmeye kalksaydınız, vaktini tayinde anlaşmazlığa düşerdiniz; fakat Allah mahvolan, apaçık belgeden ötürü mahvolsun, yaşayan da apaçık belgeden ötürü yaşasın diye olacak işi yaptı. Doğrusu Allah işitir ve bilir.
Uhud. Bedir'in intikamı için Kureyş daha büyük bir güçle saldırdı. Birkaç saat içinde Müslümanların kesin üstünlüğü ile sonuçlanmak üzere iken, Peygamberin talimatına aykırı davranmak, sonucu tersine çevirdi. Elbette bu da bir imtihan ve ibret vesilesi idi... İnsanlar onlara: "İnsanlar size karşı bir ordu topladılar, onlardan korkun" dediler. Bu, onların imanını artırdı da: "Allah bize yeter. O ne güzel Vekil'dir" dediler.
İfk olayı. Peygamberin en sevgili eşine iftira mı? Evet, münafıklar bunu bile yaptılar. Ama daha kötüsü, iftirayı inanılır bulan çok sayıda sahabi... Allah'ın sınavı zordur, uzun sürer. Haftalar geçtikten sonra Hz Aişe validemizi temize çıkaran ayetler iniyor ve iftirayı çıkaranlar dünyadaki cezalarını buluyor. O'nu işittiğinizde: "Bu konuda konuşmamız yakışık almaz; subhâneke, bu büyük bir iftiradır" demeniz gerekmez miydi?
Ahzab. Müslümanlar artık "çok oldular, hadlerini bildirmek lazım". Dışarıdan toplanan bütün hizipler ve Medine civarındaki Yahudiler bu hareketi söndürmeye kararlı idi. Karşılarına çıkan, hiç bilmedikleri bir hendek onları durdurdu, hiç beklemedikleri bir fırtına darmadağın etti. Müslümanlar esaslı bir savaş yapmadan galip geldiler. Sonuç olarak, cezayı hak eden Yahudiler Medine'den çıkartıldı. İnananlar, düşman birliklerini gördükleri zaman: "İşte bu, Allah ve Peygamberinin bize vadettiğidir; Allah ve Peygamberi doğru söylemiştir" dediler. Bu onların ancak imanını ve teslimiyetlerini artırdı.
Hudeybiye. "Sen Allah'ın elçisi değil misin?" dedirten anlaşma. 11 günlük yoldan sonra engellenen umre, müşriklerin her şartına onay, Medine'ye aynı yoldan geri dönüş. Neresinden baksanız olumsuz... Buna rağmen, yakın bir fetih müjdesi, yenilgi gibi görünen bu uzun seferin meyvesi oldu. Şüphesiz sana baş eğerek ellerini verenler (biat edenler), Allah'a baş eğip el vermiş sayılırlar. Allah'ın eli onların ellerinin üstündedir. Verdiği bu sözden dönen, ancak kendi aleyhine dönmüş olur. Allah'a verdiği sözü yerine getirene, Allah büyük ecir verecektir.
Huneyn. Mekke'nin savaşsız fethi ile Kureyş sorunu çözülmüştü. Bu sefer çevredeki başka müşrik güçler toplanıp saldırdılar. Müslümanlar ilk defa sayıca üstün başladı. Ne var ki sayısal üstünlük yeterli değildi. Uhud'da olanın tam tersi oldu: yenilgi gibi başlayan savaş galibiyet ile sona erdi. And olsun ki Allah size birçok yerlerde, ve çokluğunuzun sizi böbürlendirdiği fakat bir faydası da olmadığı, yeryüzünün geniş olmasına rağmen size dar gelip de bozularak arkanıza döndüğünüz Huneyn gününde yardım etmişti.
Tebük. Bedir'den sonra sadece 6 yıl geçmişti. Kureyş'in iç meselesi olarak başlayan kavga, bu kısa sürede dünya çapında bir olaya dönüştü. Müslümanlar için büyük imtihan: Sıcak bir mevsimde, zamanın en büyük askeri gücü olan Roma'ya karşı yürüyüş. Tebük seferi savaş yapmadan 50 günde sona erdi -- imtihan başarılı oldu. Allah seni affetsin; doğrular sana belli olup, yalancıları bilmeden önce, niçin onlara izin verdin?