Bütün kıraat farkları beş grupta toplanabilir:
Az sayıda bazı örneklerde, farklı köklerden türeyen kelimelerin imlâsı aynı olabiliyor. Bunların hepsinde iki anlam birlikte geçerli: Hem o kelime, hem bu kelime anlamı zenginleştiriyor. Biri diğerinden "daha doğru" denemediği için her ikisi de hafızalarda korunmuş, lakin Osmânî mushaflarda aynı şekilde resmedilmiş. Bu farkların tamamını aşağıda 13 ayette 10 kelime olarak gösterdim.
Bakara 2:219 — kebîrun ⇒ kesîrun Günahın niteliği "kebîrun" büyük veya "kesîrun" çok anlamında. Ya da hem büyük hem çok... Aynı kelime aşağıda, Ahzab 33:68 ayetinde.
Bakara 2:259 — nunşizuhâ ⇒ nunşiruhâ Cesede can girerken kemikler üst üste kaldırılıyor ve o şekilde yayılıyor, neşrediliyor.
Furkan 25:48 — buşran ⇒ neşran veya nuşran Aynı okuma ve yazma farkı A'raf 7:57 ve Neml 27:63 ayetlerinde.
Ankebut 29:58 — lenubevviennehum ⇒ lenusviyennehum İki kelime kulağa çok farklı geliyor, ama noktalar olmayınca Kûfi yazıda imlâ değişmez. Anlam da çok yakın: Bir yerde yerleşmek, orayı yurt edinmektir.
Ahzab 33:68 — kebîran ⇒ kesîran Lânet de öyle: Hem "kebîr" büyük, hem "kesîr" çok.
Zuhruf 43:19 — 'ibâdu ⇒ 'inde Mekke ve Şam kurrâsı, bu kelimeyi 'inde şeklinde okumuş.
Hucurat 49:6 — fetebeyyenû ⇒ fetesebbetû Kûfe'nin iki imamı, anlamı çok yakın olan farklı bir kelime ile okumuş. Harflerin noktası olmadığı için imlâ aynı. Aynı kıraat ve imlâ farkı Nisâ 4:94 ayetinde.
Tekvir 81:24 — bidanîn ⇒ bizanîn
et-Teysīr'de kıraat imamları: 1 Nāfi` Medine 2 Ibn Kesīr Mekke 3 Ebū `Amr Basra 4 Ibn `Āmir Şam 5 `Āsım Kûfe 6 Hamza Kûfe 7 el-Kisā'ī Kûfe
Kaynak:
Eleven words whose spelling is the same (Khazer Al Majali) 2003, s.87
Başlıkta "11 kelime" diyor ama iki kelimenin ikişer adet tekrarı ile tabloda 15 kelime var. Pembe işaretli kelimenin kıraat farkı imlâya da yansıyor.
Mesâhif Temmuz 2024